Archieven in literatuur: Saramago's Alle namen

En helemaal achterin zit, apart en in zijn eentje, zoals het hoort, de archivaris, die in de dagelijkse omgang chef wordt genoemd.

Afgelopen vrijdag overleed de Portugese auteur José Saramago.  Zijn boek 'Alle namen' speelt zich af op het zgn. Algemeen Archief van de Burgerlijke Stand. Op LibraryThing vind je de omslagen en reviews van lezers.

Kort gezegd gaat het boek over de, in eerste instantie, brave ambtenaar José van het Algemeen Archief. José verzamelt krantenknipsels over beroemde mensen. Hij woont in een huisje dat tegen het archief aangeplakt is en ook een deur naar het archief bevat. 's Nachts verschaf hij zich stiekem toegang tot het archief om zijn verzameling aan te vullen met de officiële gegevens uit de kaartenbakken. Op een nacht heeft hij per ongeluk de geboorte-akte van een onbekende vrouw meegenomen. José wil een reconstructie van het leven van deze vrouw maken. Hierbij overtreedt hij de regels en doet zich stoerder voor dan je van hem gewend bent.

De beschrijving van het archief is prachtig. Een hiërarchische personele bezetting en een doolhof van kaartenbakken om letterlijk in te verdwalen. Sinds een freelance onderzoeker uitgedroogd en verzwakt tussen de bakken is teruggevonden (hij had in zijn wanhoop enorme hoeveeelheden papier gegeten), mogen alleen ambtenaren het kaartenbakken-labyrint nog in. Let wel, hierbij is het gebruik van de draad van Ariadne voortaan verplicht.

Kortom, misschien een leuke titel om kado te doen aan bijvoorbeeld een collega die met pensioen gaat ;-). Mocht je iets anders van Saramago willen lezen: 'Stad der blinden' vond ik erg indrukwekkend (maar gaat niet over archieven...).

Bibliotheken en Twitter: must of hype?

Dinsdagavond was ik in Rotterdam voor een bijeenkomst over bibliotheken en Twitter. Leuk om eens de mens achter de Twitteraccounts die je volgt te zien!

Wilma van den Brink, fervent twitteraar, o.a. als JeBibliotheek, bracht leuke cijfers. Bijvoorbeeld dat in Nederland 114 bibiotheken twitteren, waarvan 75% minder dan 30 tweets per maand stuurt. Gemiddeld heeft een bibliotheek 150 followers maar tegelijkertijd heeft 50% van de twitterende bibliotheken minder dan 80 followers. Dat komt door een aantal bibliotheken met veel volgers, zoals de bibliotheek van het Vredespaleis (1449 volgers) en DOK Delft (1033 volgers).

Wat ik het interessantste aan Wilma's presentatie vond, was haar uiteenzetting over hoe het doel waarvoor je Twitter inzet, je strategie en tijdsinvestering bepaalt. Twitter je uit marketing-oogpunt (naamsbekendheid, klantenkring opbouwen, attendering, meer traffic naar je website) dan is je strategie dat je veel tweets stuurt, voor veel followers zorgt (groepen vinden en volgen) en dat je in veel lijstjes komt. De tijdsinvestering hoeft niet zo groot te zijn.
Twitter je met als doel klantenbinding (doelgroep leren kennen, input voor diensten/produkten, verzamelen van meningen over je organisatie), dan kost het meer tijd. Je volgt veel mensen en volgt followers terug, je stelt vragen en je maakt het persoonlijk door te laten zien dat er een mens achter de instellingstwitter zit (bijvoorbeeld door je naam op te nemen bij de bio-gegevens rechsboven). Een goed voorbeeld hiervan is Museum Boerhaave.
Wil je via Twitter je netwerk en kennis opbouwen/uitbreiden, twitter dan onder een persoonlijk account, stel vragen, twitter met collega's, leg lijsten aan.

Het doel en strategie van NAlibrary blijken dus te liggen bij marketing en een beetje klantenbinding en netwerk. Toch leuk om beredeneerd te hebben waarom je twittert ;-) en vervolgens na te denken of je misschien andere doelen wilt nastreven.

De tweede lezing was van Judith Pietersma die voor de Openbare Bibliotheek Rotterdam twittert onder de naam bieb010. Haar presentatie op de papieren flip-over was bijna hilarisch. Bieb010's doel was marketing en klantenbinding. Judith zoekt actief naar Rotterdammers en gaf leuke voorbeelden over haar volgers en hoe ze die benadert.

Daarna hadden we nog kort contact met Michael Porter in Amerika, alias Libraryman. Hij schat dat ongeveer 5-10% van de Amerikaanse bibliotheken twittert; tot nu toe heeft hij er 700 getraceerd. Als voorbeeld van een bibliotheek die Twitter goed inzet, noemde hij de Columbus Library.

Wil je nog meer lezen over twitterende bibliotheken, lees dan het artikel dat Alice de Jong van de Vredespaleisbibliotheek ruim een jaar geleden schreef op Informatie Professional.

En ja, must of hype? Onder de deelnemers was het antwoord vrij duidelijk. We zijn de hype allang voorbij. Op de terugweg in de trein veel sterke Twitter-verhalen met @wbk500 en @Immek :-)

Aanwinsten mei

In mei verschijnen veel boeken over de Tweede Wereldoorlog. Een deel daarvan staat op de aanwinstenlijst van mei, de rest zul je volgende maand op de aanwinstenlijst aantreffen.

Bij het Nationaal Archief komen in mei ook altijd meer bezoekers dan normaal voor het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR). Het CABR is een verzameling van archieven van verschillende archiefvormers die werkzaam waren op het terrein van de bijzondere rechtspleging in de jaren 1944-1952, dat wil zeggen het onderzoek naar zogenoemde 'foute Nederlanders'. Over dit archief is in de Nationaal Archief reeks de derde druk van het boek 'Bijzonder gewoon' verschenen.

Verder vind je op de aanwinstenlijsteen de nieuwe biografie over Willem van Oranje, een bundel met portretten van de tien Nederlandse eurocommissarissen tijdens de periode 1958-2010 en een boek over de omgang van de Nederlandse defensieorganisatie met chemisch wapens. En natuurlijk boeken over overzeese geschiedenis, o.a. een bundel voor Leonard Blussé, archiefwetenschap en conservering.

We zijn voorzichtig begonnen met het onsluiten van artikelen in de vakbladen die geschreven zijn door medewerkers van het Nationaal Archief of die over het Nationaal Archief gaan. In het tijdschrift Od bijvoorbeeld schrijft een collega over het e-depot van het Nationaal Archief en in het laatste Archievenblad staat een artikel over onderzoek in de conserveringswereld.